WORD FORMATION

Word formation is creating new words of different parts of the speech based on a related one. Its main task is adding a preffix or a suffix to a word and afterthat creating one of a different form, eg. from a word 'deny' we may create 'deniable' or 'undeniable'. This way we've received three words of varied sense learning only one. You have to remember there's no specific rule how to create new words - you need to learn a few examples or exceptions and assess which one best fits.
Słowotwórstwo polega na tworzeniu nowych słów w różnych częściach mowy bazując na wyrazie pokrewnym. Jego głównym zadaniem jest dodanie przedrostka lub przyrostka do słowa i stworzeniu kolejnego w innej formie, np. ze słówka ‘zaprzeczać’ tworzymy ‘zaprzeczalny’ i ‘niezaprzeczalny’. W ten sposób otrzymaliśmy trzy różne słowa ucząc się trzy słowa, ucząc się tylko jednego. Musisz jednak pamiętać, że nie ma konkretnej reguły tworzenia nowych wyrazów, musisz nauczyć się kilku przykładów i wyjątków i oszacować, który z nich najlepiej pasuje.

preffix + basic word + suffix
przedrostek + słowo główne + przyrostek

undeniable

 

Creating nouns from verbs: Tworzenie rzeczowników od czasowników:

verb + -er, -or, -ist  
The noun  makes the activity described by a verb. Rzeczownik wykonuje czynność opisaną przez czasownik.

 

paint => painter (malarz)                                           

play => player (gracz)

creat => creator (twórca)                                          

correct => corrector (korektor, cenzor)

art => artist (artysta)                                                  

rape => rapist (gwałciciel)

verb + -ee  

The activity described by a verb is made on the noun. Czynność opisana przez czasownik jest wykonywana na rzeczowniku.

 

employ => employee (pracownik)                            

deport => deportee (deportowany)

 

verb + -ion, -ation  
The noun is an effect of the activity described by a verb. Rzeczownik jest efektem wykonania czynności opisanej przez czasownik.

 

recommend => recommendation (rekomendacja)     

accelerate => acceleration (przyspieszenie)

decise => decision (decyzja)                                    

act => action (akcja)

 

verb + -ment, -al  
The noun is an effect of the activity described by a verb. Rzeczownik jest efektem wykonania czynności opisanej przez czasownik.

 

advertise => advertisement (reklama)                        

move => movement (ruch)

arrive => arrival (przyjazd)                                       

rehearse => rehearsal (próba)

 

exceptions (wyjątki) : advise => advice (rada); know => knowledge (wiedza)

Creating nouns from adjectives: Tworzenie rzeczowników od przymiotników:

adjective + ness  
The noun is influenced by the adjective and got its features. Rzeczownik otrzymał cechy przymiotnika.

 

sick => sickness (choroba)                                        

weak => weakness (słabość)

 

adjective + ity  
The noun describes a profusion of a feature described by the adjective. Rzeczownik opisuje obfitość cechy opisanej przez przymiotnik.

 

flexible => flexibility (elastyczność)                         

able => ability (zdolność)

Creating verbs from nouns: Tworzenie czasowników od rzeczowników:

 em-, en- + noun  
The verb is connected with an increase of a feature described by a noun. Czasownik jest kojarzony ze wzrostem cechy opisanej przez rzeczownik.
 

power => empower (umocnić)                                    

body => embody (wcielić)

force => enforce (zmusić)                                         

danger => endanger (zagrozić)

 

noun + -en  
The verb is connected with an increase of a feature described by a noun. Czasownik jest kojarzony ze wzrostem cechy opisanej przez rzeczownik.

 

strength => strengthen (wzmocnić)                            

threat => threaten (grozić)

 

Creating verbs from adjectives: Tworzenie czasowników od przymiotników:

 

adjective + -ify, -en  
The verb means introducing features described by an adjective. Czasownik oznacza wprowadzanie cechy opisanej przez przymiotnik.

 

just => justify (usprawiedliwić)                                 

class => classify (klasyfikować)

sharp => sharpen (ostrzyć)                                        

deep => deepen (pogłębiać)

 

adjective + ise (-ize)  
The verb means introducing features described by an adjective. Czasownik oznacza wprowadzanie cechy opisanej przez przymiotnik.

 

real => realise (realizować)                                       

industrial => industrialise (uprzemysławiać)

 

noun + -ous  
The adjective describes a profusion of a feature described by a noun. Przymiotnik opisuje obfitość cechy opisanej przez rzeczownik.

 

mountain => mountainous (górzysty)                           

nerve => nervous (zdenerwowany)

 

noun + -en  
The adjective means about the thing done from the substain described by a noun. Przymiotnik znaczy o wykonaniu danego przedmiotu z substancji opisanej przez rzeczownik.

 

gold => golden (złoty)                                                   

wood => wooden (drewniany)

 

noun + -less  
The adjective underlines the lack of feature described by a noun. Przymiotnik podkreśla brak cechy opisanej przez rzeczownik.

 

worth => worthless (bezwartościowy)                              

pain => painless  (bezbolesny)

Creating adjectives from nouns: Tworzenie przymiotników od rzeczowników:

noun + -ful  
The adjective describes a profusion of a feature described by a noun. Przymiotnik opisuje obfitość cechy opisanej przez rzeczownik.

 

beauty => beautiful (piękny)                                     

joy => joyful (radosny)

 

noun + -al  
The adjective regards connections of features described by an adjective with a noun. Przymiotnik wskazuje na związek cech opisanych przez przymiotnik z rzeczownikiem.

 

physics => physical (fizyczny)                                             

industry => industrial (przemysłowy)

 

noun + -ive  
The thing can be influenced by a verb, so it gets the feature described by an adjective. Rzecz może być zmieniona przez czasownik, więc uzyskuje cechę opisana przez przymiotnik.

 

compare => comparative (porównywalny)                

administrate => administrative (administracyjny)

noun + -like  
The adjective describes the simmilarity to the characteristic feature presented by a noun. Przymiotnik opisuje podobieństwo do charakterystycznej cechy zaprezentowanej w rzeczowniku.

 

child => childlike (dziecięcy)                                    

lady => ladylike (elegancki)

exceptions (wyjątki) : picture => picturesque (malowniczy); hero => heroic

Creating adjectives from verbs: Tworzenie przymiotników od czasowników:

verb + able  
The adjective describes the possibility to make the activity described by a verb. Przymiotnik określa możliwość wykonania czynności opisanej przez czasownik.

 

value => valuable (wartościowy)                              

predict => predictable (przewidywalny)

Creating adverbs from adjectives: Tworzenie czasowników od przymiotników:

 adjective + ly  
The adverb describes the feature of a verb. Przysłówek określa cechę czasownika.

 

careful => carefully (ostrożnie)                                            

slow => slowly (wolno)

 

Exceptions : good => well, fast => fast, hard => hard

Creating nouns from another nouns: Tworzenie rzeczowników od innych rzeczowników:

noun + -ship  
The second noun is the name of a feeling or feature that the first noun possesses. Drugi rzeczownik jest nazwą uczucia lub cechy, która posiada pierwszy rzeczownik.

 

friend => friendship (przyjaźń)                                             

master => mastership (mistrzostwo)

noun + hood  
The second noun describes the area of place or time taken by the first noun. Drugi rzeczownik opisuje strefę miejsca lub czasu zajętą przez pierwszy rzeczownik.

 

neighbour => neighbourhood (sąsiedztwo)               

child => childhood (dzieciństwo)

 

noun + ism  
The second noun is the name of a state influenced by the first noun. Drugi rzeczownik określa stan na który wpływ miał pierwszy rzeczownik.

 

hero => heroism (bohaterstwo)                                             

alcohol => alcoholism (alkoholizm)

noun + ess   The second noun describes the female version of the first one. Drugi rzeczownik określa żeńską wersję pierwszego.

waiter => waiteress (kelnerka)                                              

steward => stewardess (stewardessa)